"ላሊያ-ቱልፓን" (ባሽኮርቶስታን) ትልቁ መስጊድ እና የሪፐብሊኩ ምልክቶች አንዱ ነው። ሁሉንም የኡፋ እንግዶች በመጠን ብቻ ሳይሆን ባልተለመደው ቅርፅ እና ኦርጅናሌ የውስጥ ማስጌጫም ጭምር ይመታል ይህም ለእንደዚህ አይነት ህንፃዎች እጅግ በጣም አናሳ ነው።
መስጂድ "ላይያ-ቱልፓን"፡ እንዴት ተጀመረ
የአንድ ትልቅ መስጊድ ህልም የኡፋ እና የመላው ባሽኮርቶስታን ባህላዊ እና ትምህርታዊ ማዕከል ሊሆን የሚችለው በ1980ዎቹ አጋማሽ ላይ ከአካባቢው ነዋሪዎች እና ከሪፐብሊኩ አመራሮች መካከል ነው። እንደሌሎቹ ፕሮጀክቶቻቸው ሁሉ ባሽኪሮች ወደ ዋናው ሃይማኖታዊ ሕንፃ ዲዛይን እጅግ በጣም ጠጋ ብለው ቀረቡ።
በመጀመሪያው የዝግጅት ደረጃ ላይ ከነበሩት ጉዳዮች አንዱ ለወደፊት መስጂድ የሚሆን ቦታ መምረጥ ነበር። የሪፐብሊኩ አመራሮች ከረዥም ጊዜ አለመግባባቶች እና ውይይቶች በኋላ በላያ ወንዝ ዳርቻ በሚገኝ መናፈሻ ቦታ ላይ እጅግ አስደናቂ የሆነ መሬት ሰጡ። ውብ መልክአ ምድሩ እጅግ በጣም ቆንጆ የሆነውን አልማዝን የሚያጎላ የውጪ ዲዛይን መሆን ነበረበት።
አሸናፊ ፕሮጀክት በV. Davletshin
በርቷል።ውድድሩ በብዙ ፕሮጀክቶች ቀርቧል, አሸናፊው "ላይሊያ-ቱሊፕ" የተባለው ፕሮጀክት በአካባቢው አርክቴክት V. Davletshin የቀረበው. ይህ አበባ የተመረጠችው በአጋጣሚ አይደለም. ነገሩ በእስልምና ውስጥ ቱሊፕ የአላህ ምልክት ነው, እና ብዙውን ጊዜ ስያሜው በእግዚአብሔር ስም ምትክ ጥቅም ላይ ይውላል. ሙስሊሞች ለዚህ አበባ እጅግ በጣም አክብሮታዊ አመለካከት አላቸው፣ስለዚህ ሁሉም ማለት ይቻላል የባሽኪሪያ ነዋሪዎች ይህንን የአርክቴክቱን ሀሳብ በጥብቅ ይደግፋሉ።
በመጀመሪያ መስጂድ ለመክፈት ታቅዶ በ1989 ዓ.ም በቮልጋ እና የኡራል ህዝቦች እስልምና የተቀበለበት 1100ኛ አመት በከፍተኛ ደረጃ ሲከበር ነበር ነገርግን ተግባራዊ ማድረግ አልተቻለም። እቅድ. የሊያሊያ-ቱልፓን መስጊድ ፣ የፍጥረቱ ታሪክ በአገራችን በ 1980 ዎቹ መጨረሻ - 1990 ዎቹ ውስጥ የተከናወኑ ሂደቶች ምልክት ሆኗል ። የዓመታት ውድቀት እና የኢኮኖሚ ውድመት ግንባታው እንዲዘገይ ስላደረገው መስጂዱ በ1998 ስራ ላይ ውሏል።
"ላሊያ-ቱልፓን" - መስጊድ-ማድራስህ
የባሽኮርቶስታን ዋና መስጊድ አገልግሎት እና ፀሎት የሚካሄድበት ህንፃ ብቻ ሳይሆን ከሪፐብሊኩ ትላልቅ ማድራሳዎች አንዱ ነው። ማድራሳ ትልልቆቹ ተማሪዎች የሙስሊም አስተምህሮ መሰረታዊ ነገሮችን የሚማሩበት ከሀይማኖት ትምህርት ተቋም የዘለለ ትርጉም የለውም።
የዚህ ዓይነቱ የመጀመሪያ ተቋማት በሰሜን አፍሪካ እስከ 859 ድረስ ታይተዋል ፣ እና በሩሲያ ውስጥ ፣ በንጉሠ ነገሥቱ ጊዜ በካዛን ፣ ኡፋ እና ቡሃራ ውስጥ ብዙ ማድራሳዎች ተገንብተዋል። የእነዚህ የትምህርት ተቋማት ዋና ዋና የትምህርት ዘርፎች የእስልምናን ታሪክ ማጥናት ፣ ቁርኣንን ማንበብ እና አስተያየት መስጠት ፣የአረብኛ ቋንቋ እና የሸሪዓ ግንዛቤ።
ማድሬስ "ላሊያ-ቱልፓን" ከኦርቶዶክስ ነገረ መለኮት ትምህርት ቤት ጋር የሚዛመድ የትምህርት ተቋማትን አይነት ያመለክታል። ምሩቃን ትምህርታቸውን ካጠናቀቁ በኋላ ወደፊት ካህናት ወደሚማሩበት ከፍተኛ የትምህርት ተቋማት የመግባት እድል አላቸው። በአጠቃላይ የማድራሳ ክፍሎቹ የተነደፉት ለአንድ መቶ ሰው ነው።
ጠባቂዎች - ሚናሮች
የሊያሊያ-ቱልፓን መስጊድ ስታይ በመጀመሪያ ዓይንህን የሚማርከው ሚናራዎቹ ተመሳሳይ ስም ካለው አበባ ጋር ያላቸው ተመሳሳይነት ነው። እንደሚታወቀው ሚናራዎች ለየትኛውም መስጊድ የስነ-ህንፃ ገፅታ ልዩ ሚና ይጫወታሉ። አንዴ የጥበቃ ማማዎች አሁን ለመላው መዋቅር ልዩ ንክኪ ይሰጣሉ።
በሊያሊያ-ቱልፓን መስጊድ ከዋናው ህንጻ በሁለቱም በኩል ሁለት አስደናቂ ሚናሮች አሉ። ሕንፃው ራሱ ያበበ አበባን የሚመስል ከሆነ በየምሽቱ ጸሎቶች የሚጸልዩበት የጎን ማማዎች ገና ያላበበ ቡቃያዎችን ይመስላሉ።
የእያንዳንዱ ግንብ ቁመት 33 ሜትር ይደርሳል፣ እና ከየትኛውም የከተማው ክፍል በፍፁም ይታያሉ። መላው ህንፃ በተለይ ጀንበር ስትጠልቅ መስጂዱ በፀሀይ ጨረሮች የሚሟሟት በሚመስልበት ጊዜ ማራኪ ይመስላል።
የመስጂዱ ውጫዊ ባህሪያት
የሊያሊያ-ቱልፓን መስጊድ ፎቶው ለማንኛውም የባሽኮርቶስታን ዋና ከተማ እንግዳ የሆነ ቁርስ የሆነ፣ በእውነት ታላቅ ህንፃ ነው። ይህ የድንጋይ ሕንፃ ከሃያ ሜትር በላይ ከፍታ አለው, በ 2500 ካሬ ሜትር ካሬ ላይ የተመሰረተ ነው.ሜትር. በጠንካራ የተጠናከረ የኮንክሪት መሠረት ላይ የተመሰረተ ነው፣ ወደ ምድር ውስጥ ለብዙ ሜትሮች ይገባል።
ምንም እንኳን የመዋቅሩ ሀውልቶች ቢኖሩም ከሩቅ መስጂዱ በአየር ላይ የሚንሳፈፍ ያህል ቀለል ያለ ይመስላል። የዋናው ህንፃ እና የብርሀን ግድግዳዎች ቀስ በቀስ ወደ ደማቅ ሮዝ ቁንጮዎች ይቀየራሉ, ልክ ከመሬት ላይ ለመነጣጠል እና ለመሮጥ እንደሚሞክር. የመስጂዱ መግቢያ በሶስተኛ ፎቅ ደረጃ ላይ ይገኛል።
የመስጂዱ አንደኛ እና ሁለተኛ ፎቅ፡ ጭከና፣ ክብረ በዓል፣ አጭርነት
የመስጂዱ አንደኛ እና ሁለተኛ ፎቅ ብዙ ጎብኝዎችን ለመጎብኘት የታሰቡ አይደሉም። እዚህ ነው ማድራሳ የሚገኘው፣ በውስጡም ሰፊ ሆስቴል፣ ትልቅ ቤተ መጻሕፍት እና የመመገቢያ ክፍል ያሉበት። በመድረክ ክልል ውስጥ በተመሳሳይ ጊዜ 130 ሰዎችን ማስተናገድ የሚችል የስብሰባ አዳራሽ አለ።
የመጀመሪያው ፎቅ ለተለያዩ የፍጆታ ክፍሎች ተሰጥቷል፣እንዲሁም ለማድራሳ አድማጮች የስፖርት እና የአካል ብቃት ክፍሎች እንዲሁም ሳውና እና መታጠቢያ ገንዳ አሉ።
ሁለተኛ ፎቅ ላይ ለእንግዶች ምቹ ክፍሎች አሉ። በተጨማሪም ሙሽሮች እና ሙሽሮች የጋብቻ ሥነ ሥርዓት የሚፈጽሙበት እና የተወለዱ ልጆች የሚሰየምበት ልዩ አዳራሽ አለ. የአካባቢው ሙህታሲባት በተመሳሳይ አዳራሽ ውስጥ ዘወትር ይገናኛሉ። ሁሉም ክፍሎች የተነደፉት ጥብቅ በሆነ ዘይቤ ነው፣ ሁሉም ነገሮች የራሳቸው የሆነ ዓላማ ያላቸው።
የጸሎት አዳራሽ "Lyalya-Tulpan"፡ የኪነ ሕንፃ ጥበብ እና ሥዕል የተዋጣለት
"ላሊያ-ቱልፓን" በሪፐብሊኩ ትልቁ የጸሎት አዳራሽ ያለው መስጂድ ነው። በተመሳሳይ ጊዜ እስከ ሦስት መቶ የሚደርሱ ሰዎች በአዳራሹ ውስጥ ሊሆኑ ይችላሉ, እና ግምት ውስጥ በማስገባትለሴቶች የታቀዱ በረንዳዎች፣ የሰጋጆች ቁጥር እስከ ግማሽ ሺህ ሊደርስ ይችላል።
አዳራሹ እራሱ ልክ እንደ አብዛኞቹ መስጂዶች በምስራቃዊ እስታይል የተሰራ ነው። የአበባው ጌጣጌጥ ተብሎ የሚጠራው ተለይቶ የሚታወቅ ሲሆን እነዚህም ንጥረ ነገሮች በክፍሉ ግድግዳዎች ላይ እና በቆሻሻ መስታወት መስኮቶች ላይ ይገኛሉ. ይህ ጌጣጌጥ የጀነት ዛፎችን የሚያመለክት ሲሆን ጥልቅ እና ቅን ጸሎትን ያነሳሳል።
በግድግዳ ልባስ ውስጥ ዋናው ሚና የሚጫወተው እባብ እና ከሜድትራንያን ባህር የመጣው በጣም የሚያምር እብነበረድ ነው። ወለሉ በምስራቅ ምንጣፎች ተሸፍኗል, በዚህ ስር የሴራሚክ ሳህኖች ማግኘት ይችላሉ. ክሪስታል ቻንደሊየሮች ከጣሪያው ላይ ይንጠለጠላሉ፣ ይህም ለአዳራሹ አጽንዖት የሚሰጥ ክብረ በዓል ይሰጠዋል::
የመስጂድ ተግባራት ዛሬ
መስጂድ "ሊያሊያ-ቱልፓን" ገና ከስራው ጀምሮ በሃይማኖታዊ ሕንፃ ሚና ላይ ብቻ የተገደበ አልነበረም። በአሁኑ ጊዜ የባሽኮርቶስታን ሪፐብሊክ ዋና የባህል እና የትምህርት ማዕከል ነው፣ ተግባራቶቹ በአንድ ጊዜ በተለያዩ አቅጣጫዎች ይከናወናሉ።
በመጀመሪያ፣ በእርግጥ ሃይማኖታዊ አገልግሎቶችን ይይዛል። በዋና ዋና የሙስሊም በዓላት ወቅት መስጊዱ ለሪፐብሊኩ ነዋሪዎች ብቻ ሳይሆን ከሌሎች የሩሲያ ክልሎች እንግዶችም የሐጅ ማእከል ይሆናል።
ሁለተኛ፣ ስልታዊ የትምህርት ሂደት አለ። ከላይ ከጠቀስኳቸው ማድራሳዎች በተጨማሪ እስከ 2005 ድረስ መስጂዱ የሩስያ ኢስላሚክ ዩኒቨርሲቲን ያካተተ ሲሆን መምህራኑ ለሙስሊም ትምህርት ቤቶች እና ማድራሳዎች የማስተማሪያ መሳሪያዎች በማዘጋጀት ጥሩ ስራ ሰርተዋል።
በሶስተኛ ደረጃ ሊያሊያ-ቱልፓን የተለያዩ ኮንፈረንሶች፣ ኤግዚቢሽኖች፣ ክርክሮች እና ውይይቶች የሚካሄዱበት መድረክ ሆኖ ይሰራል። ምቹ እና ሰፊው የስብሰባ አዳራሽ ባለፉት አስርት ዓመታት ውስጥ ብዙ ባህላዊ እና ሳይንሳዊ ዝግጅቶችን ተመልክቷል።
በመጨረሻም በአራተኛ ደረጃ ከፍተኛ ማዕረግ ያላቸው የፖለቲካ እና የሃይማኖት ሰዎች ስብሰባ እና ድርድር ብዙ ጊዜ የሚካሄደው በመስጊድ ውስጥ ነው። የዚህ ተቋም ድባብ፣ የአይን እማኞች እና በእነዚህ ስብሰባዎች ውስጥ ያሉ ተሳታፊዎች እንደሚሉት፣ ገንቢ ንግግሮችን እና የጋራ ተጠቃሚነት ያላቸውን ውሎች መፈረም ያበረታታል።
