2024 ደራሲ ደራሲ: Harold Hamphrey | [email protected]. ለመጨረሻ ጊዜ የተሻሻለው: 2023-12-17 10:07
ይህ አስደናቂ ተራራ፣ እንደ ግራጫ በበረዶ ክዳን የተሸፈነ፣ በሰሜን ታንዛኒያ ይገኛል። ከስዋሂሊ ቋንቋ የተተረጎመ ኪሊማንጃሮ የሚለው ስም "አብረቅራቂ ተራራ" ማለት ነው - ለዚህ ግርማ ሞገስ ያለው ተራራ በጣም ተስማሚ ነው።
ይህ በአፍሪካ ውስጥ ከፍተኛው ቦታ ነው - ቁመቱ 5899 ሜትር ነው, ስለዚህ ለብዙ ኪሎሜትሮች በግልጽ ይታያል. የእሱ ተዳፋት ቁልቁል ወደ ጠፍጣፋ እና ረዣዥም ጫፍ ይወጣል፣ እሱም የዚህ ግዙፍ እሳተ ገሞራ ቋጥኝ ነው።
ኪሊማንጃሮ እሳተ ገሞራ ዘጠና ሰባት ኪሎ ሜትር ርዝመትና ስድሳ አራት ኪሎ ሜትር ስፋት አለው። ይህ ተራራ በጣም ትልቅ ከመሆኑ የተነሳ የራሱን የአየር ንብረት መፍጠር ይችላል. ከህንድ ውቅያኖስ የሚነሳው ሞቃታማ እና እርጥበት አዘል ነፋስ ከዚህ ግዙፍ አጥር ጋር በመጋጨቱ በበረዶ ወይም በዝናብ መልክ ያመጣውን እርጥበት ይለቃል።
ቡና እና በቆሎ በታችኛው የኪሊማንጃሮ ተዳፋት ላይ ይበቅላሉ። ከላይ እስከ ሦስት ሺህ ሜትሮች የሚደርስ ተራራማ ቁልቁል ጥቅጥቅ ባሉ ደኖች ተሸፍኗል። ግርማ ሞገስ የተላበሰውን የኪሊማንጃሮ ተራራ ለማየት ከመላው አለም የመጡ ቱሪስቶች ወደ አፍሪካ ይመጣሉ።
ተራራውን መውጣት በ4000 ኪሎ ሜትር ከፍታ ላይ እስከ ሽራ አምባ ድረስ ሊደረግ ይችላል።SUV የእግር ጉዞዎች የሚሠሩት ከታንዛኒያ ወይም ከኬንያ ግዛት ነው። ከአራት እስከ ስድስት ቀናት ይወስዳሉ. ወደ ኢኳቶሪያል የበረዶ ግግር መውጣት እና አስደናቂውን የአፍሪካ ፓኖራማ ማየት ትችላለህ። ኪሊማንጃሮ በአፍሪካ ከፍተኛው እሳተ ገሞራ ነው።
የኪሊማንጃሮ ተራራን የሚጠለሉት በረዶ እና የተንጠለጠሉ የበረዶ ግግር በረዶዎች ከዓለማችን ድንቆች አንዱ ተደርገው ይወሰዳሉ። ከሁሉም በላይ, ከምድር ወገብ ጋር በጣም ቅርብ ነው. ነገር ግን በአለም ሙቀት መጨመር ምክንያት የኪሊማንጃሮ ተራራን የሸፈነው የበረዶ ክዳን በፍጥነት እየቀለጠ ነው።
በአፍሪካ መሃል ላይ የበረዶ ግግር የማየት ህልም ካለምክ ፍጠን፡ እንደ ተመራማሪዎች ከሆነ ከ15-20 አመታት ውስጥ ምንም በረዶ አይኖርም። ይህ ሂደት ዛሬ አልተጀመረም። ከ 1912 ጀምሮ ባለፈው ምዕተ-አመት በሙሉ የበረዶ ንጣፍ መቀነስ ተስተውሏል. በዚህ ጊዜ እሳተ ገሞራው ከ80% በላይ የበረዶ ንጣፍ አጥቷል።
መገናኛ ብዙሃን ስለሱ ማውራት የጀመሩት በ90ዎቹ ውስጥ ብቻ ነው። አንድ ጊዜ 100 ሜትር ውፍረት ባለው የበረዶ ንብርብር የተሸፈነው ኪሊማንጃሮ አስደናቂ የሆነ የአፍሪካ ተራራ ወደ ድንጋይ በረሃነት ተቀየረ። አስደናቂ የበረዶ እርከኖች የተራራው ደቡባዊ ተዳፋት ላይ ብቻ ከ4000 ሜትሮች ከፍታ ላይ ቀርተዋል።
በርካታ ቱሪስቶች በሞሺ እና በአክሺ ትንንሽ ከተሞች አቅራቢያ የሚገኘውን የኪሊማንጃሮ ብሔራዊ ፓርክን ለመጎብኘት እድሉን ይሳባሉ። በተፈጥሮ የፓርኩ ዋና መስህብ አሁንም በእንቅልፍ ላይ ያለው የኪሊማንጃሮ እሳተ ገሞራ ነው፣ እሱም የመሬት መንቀጥቀጥ አደገኛ ዞን አካል ነው። ይህ የበረዶ ጫፍ በ1987 በዩኔስኮ የዓለም ቅርስ መዝገብ ውስጥ ተካቷል።
ልዩከተራራው የሚወርዱ ውሃዎች በበረዶ መቅለጥ ምክንያት የተፈጠሩት ሐይቆች ትኩረት ሊሰጣቸው ይገባል። እነዚህም በትንሽ ጥንታዊ ጉድጓድ ውስጥ የሚገኘው ቻፓ ሀይቅ እና በኬንያ እና ታንዛኒያ ድንበር ላይ የሚገኘው የጂፕ ሀይቅ ናቸው። 16 ኪሎ ሜትር ርዝመትና 5 ኪሎ ሜትር ስፋት አለው።
ከፓርኩ በስተምስራቅ የአደን ጥበቃ አለ። አንቴሎፕ፣ ቀጭኔ፣ የሜዳ አህያ፣ ዝሆኖች፣ ብዙ እባቦች እና የተለያዩ ወፎች አሉ።
