ከፋርስ ኢምፓየር መመስረት ጀምሮ ጥንታዊ ታሪክ ባላት አፍጋኒስታን ውስጥ ምን ይታያል? በእነዚያ ጊዜያት በታሪክ ሰነዶች ውስጥ አንዳንድ የመንግስት ባህላዊ እይታዎች ተጠቅሰዋል። ነገር ግን በርካታ ግጭቶች አገሪቷን በውስጥዋ ያልተረጋጋች እንድትሆን አድርጓታል፣ በባህላዊ ቅርስ ላይም አሉታዊ ተጽዕኖ አሳድሯል። ብዙ የአፍጋኒስታን እይታዎች ተመልሰዋል። አሁን ለህዝብ ክፍት ሆነዋል። በቱሪስት ግምገማዎች መሰረት የአፍጋኒስታንን እይታዎች አስቡበት።
የባቡር ገነቶች
ከታዋቂዎቹ የአፍጋኒስታን እይታዎች አንዱ በ16ኛው ክፍለ ዘመን የመጀመሪያ አጋማሽ ላይ የተገለፀ ሲሆን 4 ሚሊዮን ህዝብ የሚኖርባት በአፍጋኒስታን ዋና ከተማ ካቡል ውስጥ ይገኛል። የባቡር መናፈሻዎች የተገነቡት የሙጋል ሥርወ መንግሥት መስራች አባት በሚባለው በታላቁ ንጉሠ ነገሥት ባቡር መቃብር ላይ ነው። የአትክልት ስፍራው 15 እርከኖች ያሉት ፒራሚድ ነው። መቃብሩ ራሱ በ14ኛው እርከን ላይ ባለው ክፍት አየር ላይ ይገኛል። በግድግዳ ከበው ከነጭ እብነ በረድ የተሰራ ነው።
20ኛው ክፍለ ዘመን ባቡር ጋርደንስ በጣም የተደበደበ ነበር፣ነገር ግን 2002 የተሃድሶ አመት ነበር። የአፍጋኒስታን የባህል ሚኒስቴር, ላይ የተመሠረተበብሪቲሽ ወታደር-አርቲስት ቻርለስ ሜሶን ሥራ ላይ ከ 19 ኛው ክፍለ ዘመን ጋር በተዛመደ በገለፃው መሠረት ሥራዎችን አከናውኗል ። 1842 በመሬት መንቀጥቀጥ መልክ ውድመት አመጣ ፣ የአትክልት ስፍራው ተመለሰ ፣ ግን ቀድሞውኑ በገዥው አሚር አብዱራህማን ካን ጣዕም እንደገና ተገንብቷል። በዚህ ምክንያት የአትክልት ስፍራው ከመጀመሪያው ገጽታው በእጅጉ የተለየ ሆነ፡ የንግስት ቤተ መንግስት እና የመሀል ድንኳኑ ተገንብተዋል።
የ1979-1989 ጦርነት በፓርኩ ላይ ከፍተኛ ጉዳት አድርሷል፡ብዙ ህንፃዎች ወድመዋል ዛፎች ተቆርጠዋል። በጣም በቅርብ ጊዜ፣ በ2011፣ የባቡር መናፈሻዎች ሙሉ በሙሉ ታድሰው ወደ የህዝብ ፓርክነት ተቀይረዋል።
ባልክ
የባልክ ከተማ፣ aka ቫዚራባድ፣ ከጥንታዊው አለም ታላላቅ እና ጥንታዊ ከተሞች አንዷ ነች። የከተማው አቀማመጥ ከሌላው የአገሪቱ ክፍል ጋር ሲነፃፀር በጣም ምቹ ነው. በድንጋይ በረሃዎችና በተራሮች ፋንታ ለም እርሻዎች እዚህ ተሰራጭተዋል. ቫዚራባድ በኢንዶ-አሪያኖች የተመሰረተች የመጀመሪያዋ ከተማ ነች። በጥንት ዘመን ባልክ በመስጊዶች እና በቡድሂስት ገዳማት ታበራለች። ቀድሞውንም በታላቁ የሐር መንገድ ብልጽግና ወቅት፣ የከተማው ሕዝብ 1 ሚሊዮን ሕዝብ ነበር።
ከክርስቶስ ልደት በኋላ በ5ኛው -6ኛው ክፍለ ዘመን ቲሙር እና ሙጋል በአረቦች የተዘረፉ ቢሆንም ማርኮ ፖሎ ስለ እሱ "ታላቅ እና ብቁ ከተማ" ሲል ተናግሯል። XVI-XIX ክፍለ ዘመናት ከተማዋ በሶስት ግዛቶች ማለትም በፋርስ ፣ በአፍጋኒስታን እና በቡሃራ ኻኔት መካከል በተነሳ የትጥቅ ግጭት ተሠቃየች። ነገር ግን በከተማው ታሪክ ውስጥ ይህ ከጦርነቱ የመጨረሻ ገጽ በጣም የራቀ ነበር. 20ኛው ክፍለ ዘመን ከጥንት ህንፃዎች የቀረው መስጊድ እና የከተማዋ ግንብ የተወሰነ ክፍል ብቻ ነው።
ጃም ሚናሬት
ሌላው በአፍጋኒስታን ውስጥ የሚስብ ቦታ የ65 ሜትር ሚናር ነው። የሚገርመው እውነታ በበርካታ ኪሎሜትሮች ራዲየስ ውስጥ ትላልቅ ሰፈሮች አለመኖራቸው ነው. የጉርዲያን ሱልጣን ጊያዝ-አድ-ዲን በ 12 ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ እንዲህ ያለውን ሕንፃ መገንባት ችሏል. ሕንፃው በጋዝኔቪድ ላይ ድልን አሳይቷል. ዋናው ቁሱ የተቃጠለ ጡብ ሲሆን ይህም የቁርዓን ሥዕሎች እና ጥቅሶች በመናር ላይ እስከ ዛሬ ድረስ በትክክል ተጠብቆ ቆይቷል።
የጥንቷ ከተማ ሚናር እስከ ዛሬ ድረስ የኖረ ብቸኛው ሕንጻ እንደሆነ የሚገልጹ ስሪቶች አሉ። ከተማዋ፣ እንደ ታሳቢዎች፣ “ሰማያዊ ከተማ” የሚል ስም ያተረፈች ሲሆን በ13ኛው ክፍለ ዘመን የመጀመሪያ አጋማሽ ላይ በጄንጊስ ካን መሪነት በሞንጎሊያውያን ተደምስሷል። ከዚያን ጊዜ ጀምሮ የከተማው አቀማመጥ ወደ 700 ዓመታት ገደማ ተረስቷል. እንግሊዛዊው የጂኦግራፊ ተመራማሪ ቶማስ ሆሊች መረጃውን ወደነበረበት መመለስ ችለዋል።
ነገር ግን በቅርብ ጊዜ የተደረጉ ጥናቶች እንደሚያሳዩት የከተማዋን ህልውና ስሪት ውድቅ ማድረግ ይቻላል። ከጠፈር ላይ ያሉ ስዕሎች እና የመሬቱ ጥናት ተቃራኒውን ያመለክታሉ. ግዛቱ በጂኦሎጂካል ሁኔታ ምክንያት ለመድረስ አስቸጋሪ እና ያልተረጋጋ እና መላውን ከተማ በቤተ መንግስት እና በመስጊዶች መሸከም አልቻለም. ባለፈው ክፍለ ዘመን በ 43 ኛው አመት, የጃም ሚናሬት የመጀመሪያ ፎቶግራፎች ተወስደዋል, እና ከአንድ አመት በኋላ, የመጀመሪያው ታሪካዊ ጽሑፍ ተጻፈ. ሚናራቱ እ.ኤ.አ. በ2002 በዩኔስኮ የዓለም ቅርስ መዝገብ ተመዘገበ።
የሂንዱኩሽ ተራሮች
በፎቶው ላይ በተለያዩ ካታሎጎች ውስጥ ብዙ የአፍጋኒስታን እይታዎችን ማየት ይችላሉ። ለምሳሌ, የሂንዱ ኩሽ ተራሮች. እነሱ በትይዩ የተራራ ሰንሰለቶች ታዋቂ ናቸው ፣ከ 7500 ሜትር በላይ ከፍታ ላይ ይደርሳል. የትናንሽ መንደሮች ነዋሪዎች አብዛኛውን ሕይወታቸውን የሚያሳልፉት ከሌሎች ተለይተው ነው። ወደ አንድ ቦታ መሄድ ትችላለህ፣ በረዶው ከቀለጠ፣ ማለፊያዎቹን ነጻ በማድረግ።
ይህን የአፍጋኒስታን ዋና ከተማ ለመጎብኘት ከወሰኑ የተራራውን ውበት ለመግለጽ ይከብዳል። በእነሱ ውስጥ የተደበቀውን አደጋ ለመግለጽ የማይቻል ነው. ከ5-6 ነጥብ ስፋት ያላቸው በርካታ የመሬት መንቀጥቀጦች፣ የዝናብ እና የሮክ መውደቅ የሂንዱ ኩሽን በጣም አደገኛ ቦታ አድርገውታል። የአካባቢው ሰዎች እንደሚሉት ከፍተኛው ነጥብ ቲሪችሚር ወይም "የጨለማው ንጉስ" ነው። ሁሉም ነገር የሚገለፀው ከቫካኖቭ ጎን ለጎን የተራራው ቁልቁል ሁልጊዜ በእራሱ ጥላ ስር ነው. የካቡል እና ኢንደስ ወንዞች መነሻው እዚህ ነው። የመጀመሪያው ስሙን ለሀገሪቱ ዋና ከተማ ሰጠው።
ስለ አፍጋኒስታን እይታዎች ወይም ስለእነዚህ ተራሮች የቱሪስቶችን ግምገማዎች በማጥናት አንድ ሰው የስነ-ህንፃ ሀውልት መጥቀስ አለበት - የሳላንግ ዋሻ ፣ በድንጋይ ውስጥ በትክክል። ከተፈለገ ቱሪስቶች በተጄን ወንዝ ሸለቆ ውስጥ የሚገኙትን የቡድሂስት መነኮሳት የሮክ ዋሻዎችን መጎብኘት ይችላሉ።
የዳር አል-አማን ቤተ መንግስት
እ.ኤ.አ. በ1920ዎቹ አጋማሽ ለአፍጋኒስታን የዳሩል አማን ቤተ መንግስት ግንባታ ሲጠናቀቅ የጀርመን አርክቴክቶች የተሳተፉበት ነበር። ቤተ መንግሥቱ የንጉሥ አማኑላህ ነፃነትን ያሳያል። እ.ኤ.አ. በ 1919 ሥራ በአዲስ አካባቢ ልማት ላይ ተጀመረ - ከአሁኑ ካቡል ደቡብ ምዕራብ። በመጀመሪያ 70 ህንጻዎችን በአውሮፓ ስታይል ለመገንባት ታቅዶ የነበረ ሲሆን ከሶስት አመት በኋላ ፕሮጀክቱ በአዲሱ ንጉስ ጸደቀ።
በሰባት አመታት ውስጥ ሁለት ቤተመንግስቶች ብቻ ተሰሩ ከነዚህም አንዱ ዳሩል አማን ነው። ከአንድ አመት በኋላ አማኑላህ በስልጣን መውረድ ምክንያት ግንባታው ቆመ። ባለፈው ክፍለ ዘመን ቤተ መንግሥቱ ከሙጃሂዲኖች ከባድ የሞርታር ሽጉጥ ጥቃት ደርሶበታል። በዚህ ጊዜ የሶቪዬት ወታደሮችን ከ DRA የጦር ኃይሎች አጠቃላይ ሰራተኛ ጋር አገልግሏል. ብዙም ሳይቆይ ቤተ መንግሥቱን መልሶ ለመገንባት የሚያስችል ዕቅድ ጸደቀ። አሁን ያለው መንግስት ዴሞክራሲን እና ሀገሪቱን በአጠቃላይ ለማንሰራራት ያለውን ፍላጎት መግለጽ ይፈልጋል።
ጁማ መስጂድ
በአፍጋኒስታን ሌላ መታየት ያለበት ግርማ ሞገስ ያለው የጁማ መስጂድ ነው። ሄራት በምትባል ከተማ ውስጥ ትገኛለች። ሕንፃው የተገነባው በ10ኛው መቶ ክፍለ ዘመን የአካባቢውን ግዛቶች ለገዙ የአካባቢው ሙስሊሞች ሲሆን ከመቶ ዓመታት በኋላ ግን ተቃጥሏል። አንድ አፈ ታሪክ ከዚህ እሳት ጋር የተያያዘ ሲሆን በመስጊድ ውስጥ ይኖር የነበረ አንድ ደርዊች ሁለት እንባዎችን ብቻ ካፈሰሰ በኋላ የእሳቱን ንጥረ ነገር ማጥፋት ቻለ። ግን በጣም ዘግይቷል የጁምአ መስጂድ አመድ ሆነ።
ከ2 ክፍለ ዘመን በኋላ በቀድሞ ክብሯ ተተከለ። አሊሸር ናቮይ እራሱ የአምልኮ ስፍራውን የመፍጠር ስራ ሰርቷል፣ ዛሬ እንደምናውቀው ዘመናዊ መስጊድ የሰጠን እሱ ነው። አብዛኞቻቸው እኛን አልደረሱም ፣ ግን የሚያምር የእርዳታ ጽሑፍ ያለው ፖርታል ብቻ ነው። በ 20 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ከመቅደስ ውስጥ የድንጋይ ክምር የቀረው በርካታ ጦርነቶች ሚናቸውን ተጫውተዋል። እንደ እድል ሆኖ ሁሉም ነገር ተስተካክሏል፡ ማስዋቢያው፣ የመስጂዱ ግድግዳዎች እና ከ5,000 በላይ ሙስሊሞችን ማስተናገድ የሚችል ግዙፉ የውስጥ አደባባይ።
ማጠቃለያ
ይህን አገር የጎበኟቸውን ሰዎች ግምገማዎች በማንበብ ማድረግ ይችላሉ።አፍጋኒስታን የምስራቁን ታሪክ ለሚወዱ ሰዎች ትኩረት ይሰጣል ብሎ መደምደም ፣ አርክቴክቸር። አፍጋኒስታንን ለመጎብኘት የሚሄዱ እና ባህላዊ ቅርሶቿን በአካል የሚመለከቱ ቱሪስቶች የጉዞ ጉዞአቸውን በጥንቃቄ እንዲያቅዱ በጥብቅ ይመከራሉ። ለመጎብኘት ካቀዷቸው ክልሎች የቅርብ ዜናዎችን መከታተል አለቦት። አሁን ያለው መንግስት የሀገሪቱን ሰፊ ቦታዎች አይቆጣጠርም።
