በሶቺ በላዛርቭስኪ አውራጃ፣ ከሎ መንደር ጥቂት ኪሎ ሜትሮች ርቀት ላይ፣ በተራራ አናት ላይ፣ የባይዛንታይን ቤተመቅደስ ፍርስራሽ በመኖሩ በታሪክ ምሁራን መካከል የጦፈ ክርክር ፈጠረ። ተጨማሪ ጥፋትን ለመከላከል በብረታ ብረት መዋቅሮች የተጠበቀው የአርኪኦሎጂ ቦታ በመንግስት ጥበቃ ስር ነው የተካሄደው።
የጥንታዊ መዋቅር ፍርስራሽ
በመጀመሪያው መልክ ለዘሩ ያልደረሰው ቤተ መቅደስ ፍርስራሹ፣ ግምጃ ቤት የሌለው ነው። በ 10 ኛው እና በ 12 ኛው ክፍለ ዘመን መካከል የተገነባው እጅግ ጥንታዊው ሕንፃ ለመጀመሪያ ጊዜ የተገኘው በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን ነው, እና በ 1979 የታዋቂው ሳይንቲስት Y. Voronov መጽሐፍ የአምልኮ ሕንፃን በመጥቀስ ታትሟል. ከ10 አመታት በኋላ የአርኪኦሎጂ ቡድን ሎ (ሶቺ) ደረሰ፣ ታሪካዊ ሀውልት ባለበት ቦታ ላይ ቁፋሮ በማድረግ፣ ይህም በመንደሩ ግዛት ውስጥ የባይዛንታይን ባህል መኖሩን የሚያሳይ ማስረጃ ነው።
ቤተመቅደሱን የነደፉት እና ከዚህ የሚበልጥ ቁመት ያደረጉ አርክቴክቶችሁኔታዎች ይፈቅዳሉ, አንድ ነገር ግምት ውስጥ አላስገቡም - የዚህ አካባቢ የሴይስሚክ አለመተማመን. በ 13 ኛው ክፍለ ዘመን, ሕንፃው መሬት ላይ ተደምስሷል, እና ከመቶ አመት በኋላ እንደገና ተመለሰ. እንደ አርኪኦሎጂስቶች ገለጻ፣ በአሮጌው ሃይማኖታዊ ሀውልት ላይ አዲስ ታይቷል እናም ዛሬ የምናየው ፍርስራሽ ነው።
የመቅደስ አርክቴክቸር
21 ሜትር ርዝመት ያለው ባለ ሶስት አቅጣጫዊው የሉ ቤተመቅደስ በመካከላቸው በተመጣጣኝ ሁኔታ የተደረደሩ ምሰሶዎች የቆሙበት (አሁን መሰረቶቹ ብቻ የቀሩ) በጠባብ መስኮቶች አበራ። አረንጓዴ-ሰማያዊ ቀለም ያላቸው ብርጭቆዎች በትናንሽ ክፍተቶች ውስጥ ገብተዋል፣ በዚህም ብርቅዬ የፀሐይ ጨረሮች አልፈዋል። በእነዚህ ጊዜያት የሃይማኖታዊው ሕንፃ ውስጣዊ ቦታ በሚስጥር ብርሃን ተሞልቷል። የብርጭቆን ኬሚካላዊ ስብጥር ያጠኑ እና የባይዛንታይን መገኛቸውን ያረጋገጡ ሳይንቲስቶች ከ10ኛው መቶ ክፍለ ዘመን በፊት መገኘታቸውን አረጋግጠዋል።
በመካከለኛው ዘመን ክርስትናን የሚያምኑ ሕዝቦችን ባህል የሚያሳዩ የሕንፃ ግንባታ ጥቅጥቅ ያሉ ግድግዳዎች ከአሸዋ እና ከኖራ ድንጋይ እንዲሁም ከስሌት የተሠሩ ናቸው። ትይዩ ብሎኮች መላውን የውጨኛው ገጽ ሸፍነው ነበር፣ መቅደሱን ግርማ ሞገስ ያለው መልክ በመስጠት፡ ከሩቅ፣ ሐምራዊ ጣሪያ ያለው የሚያምር ነጭ ድንጋይ ቤተ ክርስቲያን ይመስላል። በቁፋሮው ወቅት ሳይንቲስቶች የተቀረጹ ጌጣጌጦች ያሏቸው በርካታ የግድግዳ ቁርጥራጮች አግኝተዋል እንዲሁም የግሪክ ፊደላት የተቀረጸበት ንጣፍ አግኝተዋል።
በባይዛንታይን አርክቴክቸር ውስጥ የተለየ አቅጣጫ የነበሩት የአላን-አብካዚያን የሃይማኖት ህንፃዎች ቡድን ንብረት የሆነው የሎ ቤተመቅደስ (ሶቺ) አራት ማዕዘን ቅርፅ ነበረው።ሶስት መግቢያዎች እና ተመሳሳይ ቁጥር ያላቸው አፕሴቶች (የመሠዊያ እርከኖች)።
በቤተ መቅደሱ ቅጥር ግቢ ውስጥ እና ከዚያም በላይ አርኪኦሎጂስቶች ከ13-14ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ጀምሮ የቀብር ቦታ ማግኘታቸው ይገርማል።
የአምልኮ ሕንፃ ወደ ምሽግ ተለወጠ
በመሬት መንቀጥቀጥ የተደመሰሰው የሎ ቤተመቅደስ ከብዙ መቶ አመታት በኋላ ወደ መከላከያ ምሽግ ተለወጠ ይህም በአርኪኦሎጂካል ግኝቶች ተረጋግጧል። ቀድሞውንም ጠባብ መስኮቶች በግንበኝነት ተሸፍነው ወደ ጉድጓዶች ተለውጠዋል ፣ የደቡብ እና ምዕራባዊ መግቢያዎች ተዘግተዋል ፣ እና ከሰሜን ሦስተኛው ብቻ ቀረ። ከመቅደሱም በስተኋላ የጥበቃ ግንብ ነበረ፥ ከዚህ በኋላ መሠረቱ ብቻ የቀረ ነው።
በ19ኛው ክፍለ ዘመን የነበረውን የጥቁር ባህር አካባቢ ካርታ ከተመለከቱ በሎ (ሶቺ) የሚገኘው የድሮ ምሽግ ቤተመቅደስ ፍርስራሽ ተብሎ የተሰየመውን ማየት ይችላሉ።
ልዩ ከባቢ አየር ያለውቦታ
አሁን ግን ብቸኛው የተረፈው ግድግዳ በብረት ድጋፎች የተደገፈ ነው፣ እና በውስጡ ያለው መተላለፊያ በቦርዶች የታጨቀ ነው፣ ይህም የታሪካዊ ሀውልቱን ምስላዊ ግንዛቤ በትንሹ ይጎዳል። ቱሪስቶች እንደሚሉት፣ የሎ ቤተመቅደስ ብዙ ሰዎች የማይኖሩበት ጠንካራ ጉልበት ያለው ቦታ ነው። ሙሉ ጸጥታ እና የባህር ጸጥታ ድምፅ ልዩ ከባቢ አየር እንዲሰማዎት ያስችልዎታል, እና እያንዳንዱ ጎብኚ ያለ የጊዜ ማሽን እርዳታ ወደ ሩቅ ቦታ ይጓጓዛል. መስህቡን የሚጎበኝ እያንዳንዱ ቱሪስት ግንቡን መንካት እንዳለበት የሚገልጽ አፈ ታሪክ አለ፣ ከዚያም እግዚአብሔር በጣም የተወደደውን ፍላጎት ይፈፅማል።
አስደሳች እውነታዎች
የኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን ጥንታዊ የአምልኮት ቤተ መቅደስ ለድል አድራጊው ቅዱስ ጊዮርጊስ የተሰጠ እንደሆነ ታምናለች። እነሆ በየዓመቱ ግንቦት 6፣ በእለቱየታላቁን ሸሂድ መታሰቢያ ፣ ወደ ፍርስራሽ የሚጣደፉ እጅግ በጣም ብዙ ምዕመናን ይቀበላል።
በቅዱሳን ቦታዎች የጥንት አፈ ታሪኮች ከእውነታው ጋር በቅርበት የተሳሰሩ በመሆናቸው ሳይንቲስቶች እስከ ዛሬ የትኛው እውነት እና የትኛው ልቦለድ እንደሆነ ይከራከራሉ። አንድ አፈ ታሪክ እንደሚለው፣ ሐዋርያው ስምዖን ዘናዊው በሮማውያን ተገድሏል እና በጥቁር ባህር ዳርቻ አቅራቢያ ተቀበረ። ከአምስት መቶ ዓመታት በኋላ ክርስቲያኖች የሰባኪውን መቃብር መፈለግ ጀመሩ እና እዚህ አገኙት። በዚህ ቦታ፣ ኒቆጵስያ፣ አማኞች ቤተመቅደስን አቆሙ። አንዳንድ የታሪክ ተመራማሪዎች ቅዱሱ የተቀበረው በኒው አቶስ እንደሆነ እርግጠኞች ናቸው እና ሌሎች ተመራማሪዎች እንደሚሉት ከሆነ አሁን ያለው ፍርስራሽ በቃናኒት መቃብር ላይ የታየ ሀይማኖታዊ ሕንፃ ነው, እሱም እስካሁን አልተገኘም.
