የጥንቷ ፓልሚራ የተመሰረተችው በሁሪያዊ ገዥ ቱክሪሽ ነው። በአንድ ወቅት በሶሪያ በረሃ ውስጥ ካሉት ዋና ዋና ከተሞች አንዷ ነበረች እና በሶሪያ ዋና ከተማ ደማስቆ እና በምዕራብ እስያ ትልቁ ወንዝ - በኤፍራጥስ መካከል ባለው ውብ ኦሳይስ ውስጥ ትገኝ ነበር። የኤፍራጥስ "ጣፋጭ ውሃ" የወንዙ ስም ከአረማይክ ቋንቋ እንደ ተተረጎመ ብዙ ጥንታዊ ስልጣኔዎችን አስገኘ።
በሶሪያ በረሃ የሚያልፉ የብዙ ተሳፋሪዎች መንገድ በፓልሚራ አልፏል። ከተማዋ በተመቻቸ ሁኔታ ምክንያት እያደገች፣ ያለማቋረጥ እየሰፋች እና “የምድረ በዳ ሙሽራ” የሚል የክብር ማዕረግ አግኝታለች። የፓልሚራ በጣም ዝነኛ ሕንፃዎች የቤል እና የበኣልሻሚን ቤተመቅደሶች ነበሩ።
የቤል መቅደስ በፓልሚራ
ይህ ጥንታዊ ቤተመቅደስ በሶሪያ ፓልሚራ ውስጥ ትልቁ ነገር ተደርጎ ይወሰድ ነበር። የተተከለው በ32 ዓ.ም ሲሆን የግንባታው መጀመሪያ የጀመረው በንጉሠ ነገሥት ጢባርዮስ ዘመነ መንግሥት ነው። የቤል ቤተ መቅደስ ገጽታ ፓልሚራን የጨመረውን የሮማን ኢምፓየር የበላይነት ያሳያል። በተመሳሳይም ለታላቁ ሰማያዊ ገዢ ለቤል ክብር ተብሎ የቆመው የጥንቷ ከተማ ዋና መቅደስ ሆነ።
የዚህ ሕንፃ ግንባታ ምልክት ሆኗል።የምስራቅ እና የምዕራብ አንድነት-የመቅደሱ ውስጠኛ ክፍል በመካከለኛው ምስራቅ ወጎች ውስጥ ተገንብቷል ፣ እና የፊት ገጽታዎች ከፓልሚራ ምዕራባዊ ገዥዎች የሕንፃ ምርጫዎች ጋር ይዛመዳሉ። የቤል ቤተመቅደስ የተሰራው ከአንጾኪያ ከተማ በመጡ አርክቴክቶች እንደሆነ ይገመታል።
በአወቃቀሩ ውስጥ አንድ ብቻ ነበር፣ነገር ግን በጣም ትልቅ የሥርዓት አዳራሽ ነበር። የፓልሚራ አማልክት ትላልቅ ሐውልቶች በቦታዎቹ ውስጥ ተጭነዋል። ከውጪ፣ የቤተ መቅደሱ ግድግዳ በቅንጦት ባስ-እፎይታዎች እና በትናንሽ ዓምዶች ያጌጠ ሲሆን በወርቅ የተሠሩ የነሐስ ካፒታሎቻቸው በጠራራ ፀሐይ አብረቅቀዋል። ቤዝ-እፎይታዎች የሥርዓት ሂደቶችን፣ 7 የፀሐይ ሥርዓት ፕላኔቶችን እና 12 የዞዲያክ ምልክቶችን ያሳያሉ።
በጊዜ ሂደት የቤል ቤተ መቅደስ እስከ 2015 ድረስ በአለም ይታወቅ የነበረው የበለጠ ልከኛ ገጽታ አገኘ፡ ስግብግብ የሆነው የሮማው ንጉሠ ነገሥት ኦሬሊያን ባለ ወርቃማውን ነሐስ ከአምዶች ውስጥ አውጥቶ ወደ ሮማ ግዛት ዋና ከተማ ወሰደው።
የበኣልሻሚን ቤተመቅደስ በፓልሚራ
ይህ ግርማ ሞገስ ያለው ሀይማኖታዊ ህንጻ መገንባት የጀመረው ክርስቶስ በተወለደ በ17ኛው አመት ሲሆን ምስረታውም የመጨረሻው ስራ የተጠናቀቀው በ130 በሮማው ንጉስ ሃድርያን ዘመነ መንግስት ነው።
ቤተ መቅደሱ በምዕራባውያን ሴማዊ ሰዎች ይመለከው ለነበረው ለፊንቄያውያን የበኣል አምላክ ተሰጥቷል። በእነርሱ ጓዳ ውስጥ፣ ባአልሻሚን የሰማይ ጌታ ነበር፣ እናም ማዕበሉንና ዝናብን አዘዘ፣ ለዚህም ምስጋና ይግባውና ምድሮቹ ከጠራራ ፀሐይ ደርቀው ለም ሆነዋል። በአራማይክ የበኣልሻሚን የቤተ መቅደሱ ስም "የሰማይ አምላክ" ማለት ነው
ባአልሻሚን የበላይ አምላክ የቤል ሥጋ እንደ ሆነ ይታሰብ ነበር። ስለዚህ ፣ በከኋለኛው ቤተመቅደስ በተለየ መልኩ በጣም ትንሽ መጠን ነበረው እና ከማዕከላዊ አምድ መንገድ ርቆ ይገኛል። ምንም እንኳን እዚህ ግባ የማይባል ልዩነት ቢኖርም ሁለቱም ቤተመቅደሶች የተገነቡት በተመሳሳይ ጥንታዊ ዘይቤ ነው ፣ በብሔራዊ የሶሪያ ጌጥ መልክ ያጌጠ እና የፊንቄያውያን አማልክትን ያከብራሉ ።
በውጭ ያለው ሕንፃ ሁሉ ጥብቅ ንድፍ ነበረው፣ ማዕከላዊው ፊት ለፊት ብቻ ጎልቶ የወጣው ጥልቅ ባለ ስድስት አምድ ፖርቲኮ እና የበለፀገ ጌጥ ያለው ፖርታል ነው። ፒላስተር የቤተ መቅደሱን የጎን ግድግዳዎች አስጌጡ። መጠኑ ትንሽ ቢሆንም, ቤተ መቅደሱ አስደናቂ ገጽታ ነበረው. ከህንጻው መግቢያ ፊት ለፊት በግንባታ ጊዜ ውስጥ በጣም ጥንታዊ የሆነ መሠዊያ ነበር, እሱም አንድ ሰው የመወሰን ጽሑፎችን ማንበብ ይችላል. የተጻፉት በአረማይክ እና በግሪክ ነው።
ከክርስቶስ ልደት በኋላ በ5ኛው ክፍለ ዘመን የክርስትና እምነት ከተስፋፋ በኋላ ሁለቱም ቤተመቅደሶች የክርስቲያን አብያተ ክርስቲያናት ሆኑ።
የበኣልሻሚን ቤተ መቅደስ - የሰማዩ ገዥ መቅደስ
ባአልሻሚን ከቤል ጋር ያለውን ጠቀሜታ የሚከራከር የፊንቄ አምላክ ነበር። ልክ እንደ ቤል፣ አግሊቦል እና ማልክቤል ከሚባሉት አማልክት ጋር ቤተመቅደስን በማካፈል የራሱን ትሪድ ፈጠረ፣ እና ከግሪክ ዜኡስ ጋር እኩል ነበር። የሰማይ ጌታ ተብሎ የተገለፀ ሲሆን ክንፉ እስከ ፀሀይ፣ ጨረቃ እና ከዋክብት ድረስ የሚዘረጋ ታላቅ ንስር ተመስሏል። ምልክቶቹ የመብረቅ ብልጭታ እና ጆሮ ነበሩ።
በአልሻሚን በተለይ በፓልሚራ ይከበር ነበር ምክንያቱም የከተማው ነዋሪዎች እንደሚሉት የተባረከ ዝናብ በረሃው አካባቢ ይዘንብ እንደሆነ በእሱ ላይ ብቻ የተመካ ነው። እና እዚህ ያለው ውሃ፣ እርስዎ እንደሚያውቁት፣ ሁሉም ነገር ነው።
XXI ክፍለ ዘመን፡-የጥንቷ ፓልሚራ ቤተመቅደሶች ጥፋት
ኦገስት 23 ቀን 2015 ከኢራቅ እስላማዊ መንግስት (ISIS) አሸባሪ ድርጅት ታጣቂዎች የበአልሻሚን ቤተመቅደስን አወደሙ፣ ግንባታው በ17 ዓ.ም. የሶሪያ ስቴት የጥንት ቅርሶች ዲፓርትመንት ኃላፊ የሆኑት ማአሙን አብዱልከሪም እንደተናገሩት አሸባሪዎቹ ቤተ መቅደሱን በከፍተኛ መጠን ፈንጅ ሞልተው በማፈንዳት በፓልሚራ ጥንታዊ ምልክት ላይ የማይተካ ጉዳት አድርሰዋል።
በአረመኔ ድርጊቶች ምክንያት የቤተ መቅደሱ ውስጠኛ ክፍል ሙሉ በሙሉ ወድሟል፣ እና የውጪው አምዶች በከፍተኛ ሁኔታ ተጎድተዋል። በማያውቁ አሸባሪዎች ያለርህራሄ የፈረሰው የበአልሻሚን ቤተ መቅደስ ቪዲዮ እና ፎቶዎች የመላው አለም ማህበረሰብን ቁጣ ቀስቅሰዋል።
ኦገስት 30, 2015 ታጣቂዎች የቤል ቤተመቅደስን በማፈንዳት ማዕከላዊውን ክፍል ሙሉ በሙሉ አወደሙ።
በመካከለኛው ምስራቅ በጠራራ ፀሀይ ስር ወደ 2ሺህ ለሚጠጉ ዓመታት የቆዩት የጥንታዊው የኪነ-ህንጻ ጥበብ ስራዎች በደቂቃዎች ውስጥ ወድመዋል።
በማርች 2017 ፓልሚራ ከISIS አሸባሪዎች ነፃ ወጣች። የሶሪያ ባለስልጣናት የፈረሱትን ሀውልቶች እና የበኣልሻሚን ቤተመቅደስ እድሳት እና ከዚያም የቤል ቤተመቅደስ ሙሉ በሙሉ እንዲታደስ አቅደዋል። እነሱን ለመፍጠር ብዙ ጊዜ እና ገንዘብ ይወስዳል፣ እና ምናልባት ከጥቂት አሥርተ ዓመታት በኋላ፣ የጥንታዊ የሕንፃ ጥበብ ድንቅ ድንቅ ሥራዎችን እንደገና ማየት እንችላለን።
