ከጥንት ጀምሮ ማለትም ከ10ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ገደማ ጀምሮ ካራያውያን ይሁዲነት የሚያምኑ አነስተኛ ጎሣዎች በክራይሚያ ግዛት ይኖሩ ነበር። በአሁኑ ጊዜ የኢዮሳፍጥ ሸለቆ በዚህ ቦታ የሚገኝ ሲሆን በአጠገቡም ትልቅ የቀረዓታውያን መቃብር አለ። ይህ የተቀደሰ ቦታ የተለየ ስም ነበረው - ባልታ ቲሜዝ፣ እሱም ከቃሪያት ቋንቋ ሲተረጎም "መጥረቢያ አይነካም" ማለት ነው። በአፈ ታሪክ መሰረት, የመቃብር ቦታው በአንድ ወቅት ጥቅጥቅ ያለ ጫካ ነበር. እዚህ የሚበቅሉት ዛፎች እንደ ቅዱስ ይቆጠሩ ነበር. ስሙ (የኢዮሳፍጥ ሸለቆ) በ18ኛው ክፍለ ዘመን ብቻ ታየ።
የመከሰት ታሪክ
በ18ኛው ክፍለ ዘመን ሁለተኛ አጋማሽ ላይ እነዚህ መሬቶች በቱርኮች እንደተያዙ ይታወቃል። ገበሬዎቹ ከውጪ ዜጎች እስራት እና ባርነት ለማምለጥ ወደ አካባቢው ገዳም በመሄድ መጠለያ ፈለጉ። በአፈ ታሪክ መሰረት, መነኮሳቱ የእግዚአብሔር እናት ራዕይ ካዩ በኋላ, እዚህ ትተው ወደ ምስራቅ እንዲሄዱ አዘዘቻቸው. ሰዎች እንዲሁ አደረጉ። ለሦስት ቀናት ያህል ወደ ንጋት እየተጓዙ ጉድጓድ አይተው ለሊቱን ቆሙ። በተመሳሳይ ምሽትመነኮሳቱ እንደገና ራእይ አዩ እና የእግዚአብሔር እናት ለእነርሱ ተገልጦ አካባቢውን ባረከች። ሸሽተኞቹ ወደ ሌላ ቦታ ላለመሄድ ወስነው በቅዱስ ምንጭ አጠገብ ሰፈሩ። በቅዱሱ ጉድጓድ አጠገብ ያለው ሰፈር ጎሊንቺንሲ ይባል ነበር። ይህ ስም ከጃኒሳሪዎች ከሸሹ መነኮሳት እና ምእመናን አስከፊ ድህነት ጋር የተያያዘ ነበር. ቀስ በቀስ ሰዎች ቤት መሥራት ጀመሩ፣ እና ከጊዜ በኋላ በተባረከው ጉድጓድ ዙሪያ አራት መንደሮች ታዩ። ከጉድጓዱ አጠገብ የአካባቢው ነዋሪዎች ተሰባስበው የጸሎት ሥነ ሥርዓት መፈጸም ጀመሩ። ይህንንም ቦታ የኢዮሣፍጥ ሸለቆ ብለው ጠሩት። በዙሪያው ለረጅም ጊዜ ይኖሩ የነበሩት ካራያውያን ራሳቸው ሸለቆውን ኢሜክ ዮሻፋት ብለው ጠሩት፣ ይህም በጥሬው “እግዚአብሔር የሚፈርድበት ሸለቆ” ተብሎ ይተረጎማል። ካራያውያን ይህ ቦታ በብሉይ ኪዳን እንደተጠቀሰ እርግጠኛ ነበሩ። በአፈ ታሪክ መሠረት የመጨረሻው ፍርድ የሚፈጸምበት በኢየሩሳሌም ውስጥ ስሙ ተመሳሳይ ነው. ተመሳሳይነት ብዙውን ጊዜ በእነዚህ ሁለት ትላልቅ የቀብር ቦታዎች መካከል ይሳሉ።
ክርስቶስን አመስግኑ፣ መስቀሎችን ስቀሉ
ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ለብዙ አመታት ሰዎች እዚህ ይኖሩ ነበር፣ አንድ ቀንም ሌላ ራዕይ በአንድ መንደርተኛው ላይ ወረደ። በሞቃታማው የበጋ ቀን ከብቶችን እየጠበቀ ወደ ጉድጓዱ ሄዶ የምንጭ ውሃ ጠጥቶ ወደ ቅዱስ ምንጭ ዘልቆ ገባ። ጎንበስ ብሎ የእግዚአብሔር እናት ነጸብራቅ በእቅፏ ሕፃን አየ። በኋላ፣ እረኛው ምንም እንዳልፈራ አስታወሰ። በተቃራኒው፣ በእነዚያ ጊዜያት አስደናቂ መረጋጋት ወረደበት። ለእረኛው ጥያቄ ምላሽ ሲሰጥ, ቀጥሎ ምን ማድረግ እንዳለባቸው, የእግዚአብሔር እናት "ክርስቶስን አመስግኑ, መስቀሎችን ስጡ." እረኛው ያየውን ሊነግሮት ወዲያው ወደ ሰዎቹ ሮጠ። ከዚያም የመጀመሪያው የኦክ መስቀል በተቀደሰው ጉድጓድ አጠገብ ታየ.የዚህ ተአምራዊ ራዕይ ዜና በፍጥነት በሁሉም መንደሮች ውስጥ ተሰራጭቷል, እናም አሁን በመቶዎች የሚቆጠሩ ምእመናን ከየቦታው ወደ ሸለቆው በመሄድ መስቀሎችን ተሸክመዋል. ብዙም ሳይቆይ የኢዮሣፍጥ ሸለቆ በሙሉ በመስቀሎች ተበታተነ።
አሰቃቂ እልቂት
በዚያ የሶቪየት ጸረ-ሃይማኖታዊ ጊዜ እንደዚህ ያሉ ክስተቶች ያለ ምንም ምልክት ማለፍ አልቻሉም። እናም በህዳር 1923 የክልሉ ስራ አስፈፃሚ ኮሚቴ በሸለቆው ውስጥ ብዙ መስቀሎች መከሰታቸው ብቻ ሳይሆን አሁን ቦታው እራሱ እንደ ቅዱስ ተቆጥሮ ሰዎች ከየቦታው እየመጡ ከባድ በሽታዎችን ይፈውሳሉ የሚል ሪፖርት ደረሰው። በዚህ ዘገባ መሰረት የተፈጠረው ኮሚሽኑ መስቀሎችን ከምድር ገጽ ላይ ሙሉ በሙሉ ለማጥፋት እና በክስተቶቹ ውስጥ ያሉትን ሁሉንም ተሳታፊዎች ለመቅጣት ወሰነ. የተጫኑ ፖሊሶች ብዙ ተሳላሚዎችን በመበተን ለማገዶ የሚሆን መስቀሎች ተቆፍረው ተቆርጠዋል። በደረሰው እልቂት ምክንያት እምነታቸውን መካድ ያልፈለጉ 50 ምዕመናን ከፍተኛ ድብደባና እስራት ደርሶባቸዋል። ከታሰሩት መካከል አንዱ ሰማዕት ሆኗል - ክፍል ውስጥ በአይጦች ህያው ሆኖ ተኝቷል። ከምርመራ በኋላ፣ የታሰሩት በሙሉ ወደ ጎዳና ተባረሩ፣ እና እነሱም ደም ያለባቸው እና በባዶ እግራቸው ወደ ቤታቸው አመሩ።
ሙግት
ሰማዕታቱ ወደ ኢዮሣፍጥ ሸለቆ በመጡ ጊዜ ምን ያስደነቃቸው ነገር ነበር! ከእልቂቱ በኋላ አዳዲስ መስቀሎች ባዶ ቦታ ላይ ቆሙ። ከእነዚህ ውስጥ ከ15 ሺህ በላይ ነበሩ። እነዚህ መስቀሎች በጣም ርቀው ከሚገኙት ማዕዘኖች የተሰጡ መሆናቸውን ታወቀ። ከዚያ ጀምሮ ስለ አካባቢው ነዋሪዎች እና ተጓዦች ጭካኔ የተሞላበት ቅጣት ገና ያልተማሩበት. ወዲያው የተጫኑ ፖሊሶች በተቀደሰው ሸለቆ ውስጥ እንደገና መጡ፣ መስቀሎችን እየቆፈሩና እያዩ መጡ። የሞከሩአቸውጣልቃ, ከባድ ድብደባ. አዲስ ምርመራ ተጀመረ, እና በዚህ እውነታ ላይ የወንጀል ጉዳይ ተከፈተ. በመርከቧ ላይ 9 ቄሶች እና ወደ 20 የሚጠጉ ምእመናን ነበሩ። በዚህ ከፍተኛ ፕሮፋይል ላይ የተደረገው ምርመራ በጣም ረጅም ጊዜ ቀጠለ. እና ምንም እንኳን መርማሪዎቹ በተከሳሾቹ ላይ በተጠረጠሩት አንቀጾች ላይ ምንም አይነት የጥፋተኝነት ማረጋገጫ ባያገኙም, አሁንም በተለያዩ የግዳጅ ስራዎች ላይ ተፈርዶባቸዋል. የኢዮሣፍጥ የመስቀል ሸለቆ በአረመኔነት ተደምስሷል።
በኢዮሣፍጥ ሸለቆ ስላለው ሁኔታ ለዓለም የነገረው
በዚያን ጊዜ በኢዮሣፍጥ ሸለቆ ውስጥ ስለተፈጸሙት ነገሮች ሁሉ መረጃ በጊዜያችን ላይደርስ ይችላል። ኢቫን አርቴሞቪች ዛሌትስኪ ስለ ምዕመናን እና የመንደሩ ነዋሪዎች አሰቃቂ ግድያ ሁሉንም ዝርዝሮች የምናውቅለት ሰው ነው። ኢቫን አርቴሞቪች ገና ሕፃን ሳለ እናቱ በጆሳፋት ሸለቆ ውስጥ ለሞት ያጡ ቄስ መበለት ሰጥታ ነበር። ሟች ሴት በእምነት ስም የሚደርስባቸውን ስቃይ በቀለማት ተናግራለች። ይህ ታሪክ በልጁ ላይ በልጁ ንቃተ ህሊና ላይ የማይጠፋ ስሜት ይፈጥራል። ዛሌትስኪ በአዋቂ ሰው ላይ ስለ እነዚያ አስከፊ ክስተቶች ለመላው ዓለም ለመንገር ሞክሯል-መፅሃፍቶችን ፣ በጋዜጦች ላይ መጣጥፎችን ፣ በሬዲዮ እና በቴሌቪዥን ተናግሯል ። ለኢቫን ዛሌስኪ ምስጋና ይግባውና የጆሳፋት ሸለቆ (የቪኒትሳ ክልል)፣ ያዩት ፎቶ፣ በመላው አለም ይታወቃል።
የመቅደስ መነቃቃት
የሶቪየት ፀረ-ሃይማኖት መንግስት ይህንን የተቀደሰ ቦታ ከምድር ገጽ ላይ ለዘላለም ለማጥፋት ሁሉንም ነገር አድርጓል። ሆኖም ፣ የሰዎች ትውስታ ፣ የማይታጠፍ የክርስትና እምነት እና አክብሮትየሀይማኖት ባህል ሀውልቶች መልካም ስራቸውን ሰርተዋል። ዛሬ በዩክሬን ውስጥ ይህ ቦታ እንደገና እየታደሰ ነው, እና በየዓመቱ ብዙ እና ብዙ ፒልግሪሞችን ይሰበስባል. ወደ ኢዮሳፍጥ ሸለቆ በሚወስደው መንገድ ላይ የቅዱስ ዲሚትሪ ቤተ ክርስቲያን ቆሟል, እና ከጎኑ በፎጣ ያጌጠ መስቀል አለ. ይህ መስቀል ብዙ መስቀሎች ባሉበት ወደ ቅድስተ ቅዱሳኑ አመላካች አይነት ነው። የኢዮሳፍጥ ሸለቆ የሚገኝበት፣ አሁን፣ ምናልባት፣ እያንዳንዱ የዩክሬን እና የጎረቤት አገሮች አማኝ ነዋሪ ያውቃል። በሺህ የሚቆጠሩ መስቀሎች እዚህ ላይ የተቆሙት እውነተኛው እምነት ሊገደል እንደማይችል ሕያው ማስታወሻ ነው።
የሐጅ መነቃቃት
ለኢቫን አርቴሞቪች ዛሌትስኪ ስራ ምስጋና ይግባውና የጆሳፋት ሸለቆ ዛሬ በህይወት አለ። ሰዎች የዚህን ቦታ ታሪክ ማወቅ እና ማክበር ብቻ ሳይሆን ወደ ቅዱሱ ጉድጓድ በደስታ በደስታ ይጓዛሉ፣ በብዙ ሀይማኖታዊ ሰልፎች ላይ ይሳተፋሉ እና ለነፍስ መዳን ይጸልያሉ።
የኢዮሣፍጥ ሸለቆ በእኛ ዘመን
ሰዎች አሁንም ለመጸለይ ወደ ኢዮሣፍጥ ሸለቆ ይሄዳሉ፣ ለራሳቸው እና ለወዳጅ ዘመዶቻቸው ጤናን እግዚአብሔርን ለመጠየቅ። እስከ ቅርብ ጊዜ ድረስ, በዩክሬን ውስጥ ስለዚህ ቅዱስ ቦታ መኖሩን ሁሉም ሰው አያውቅም ነበር, እስከ ነሐሴ 15, 2006 ድረስ, ወደ ሸለቆው የሀገረ ስብከት ሰልፍ ተዘጋጅቷል. ከመላው የዩክሬን እና ከአጎራባች ሀገራት የተውጣጡ ከ15 ሺህ በላይ ሰዎች ተሳትፈዋል። ተጓዦቹ በሸለቆው ውስጥ የተዋቸውን መስቀሎች ተሸክመዋል. ሁሉም የሰልፉ ተሳታፊዎች የቭላዲካ ስምዖንን ለመንጋው የሰጡትን ንግግር ያዳምጡ ፣ በመለኮታዊ ሥነ-ሥርዓት ውስጥ ተሳትፈዋል ፣ እና ከመሄዳቸው በፊት ከጉድጓዱ ውስጥ የተቀደሰ ውሃ ቀድተው ወደ ውስጥ እንዲዘፍቁ ዕድል ተሰጥቷቸዋል ።አዲስ የተገነባ መታጠቢያ ቤት. በተጨማሪም አዘጋጆቹ የቤተ ክርስቲያን መጻሕፍት፣ ምስሎች፣ ሻማዎችና መስቀሎች የሚሸጡበት አውደ ርዕይ አዘጋጅተዋል። እዛ ዓመት እዚኣ “በኢዮሳፍጥ ሸለቆ ውስጥ የቅድስተ ቅዱሳን ቲኦቶኮስ የመገለጥ ተአምር” የሚለው አዶ ተሳለ። ከዚያን ቀን ጀምሮ፣ ወደ ኢዮሣፍጥ ሸለቆ የሚደረገው ጉዞ በጸሎታቸው ወደ እግዚአብሔር መዞር የሚፈልጉ በሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎችን የሚሰበስብ ጥሩ ዓመታዊ ባህል ነው። በምድር ላይ የእግዚአብሔር እናት በተአምራዊ ራእዮች የታዩባቸው ጥቂት ቦታዎች ብቻ አሉ። በክራይሚያ የሚገኘው ጆሳፋት ሸለቆ አንዱ ነው።
ተአምራዊ ፈውሶች
የኢዮሣፍጥ ሸለቆ ታሪኩ የሚጀምረው በጊዜ ጭጋግ በጉድጓድ አካባቢ በተቀደሰ ውሃ በሚደረጉ ተአምራት የታወቀ ነው። ወደ ቪኒትሳ ክልል ሐጅ ያደረጉ ሰዎች ስለ ተአምራዊ ፈውሶች ይናገራሉ. ጥቂቶቹ እነሆ።
- በክሜልኒትስኪ ክልል አንድ ሕፃን ተወለደ፣ዶክተሮቹ ፈውሱን ያልገመቱለት። በጨቅላነቱ ከቀዶ ጥገና በኋላ ልጁ እንደ ዶክተሮች ገለጻ በጭራሽ መራመድ አይችልም. እናቴ ተስፋ አልቆረጠችም, እና ለእርዳታ ወደ እግዚአብሔር ለመዞር ወሰነች. ለሦስት ዓመታት ያህል ሕፃኑን በኢዮሣፍጥ ሸለቆ ወዳለው ወደ ቅዱስ ምንጭ ወሰደችው፤ በዚያም የሕፃኑን እግር በተቀደሰ ውኃ አርሳ ሳታቋርጥ ጸለየች። እግዚአብሔርም የእናትን ልመና ለልጇ ፈውስ ሰምቶ ሄደ።
- የኦዴሳ ነዋሪ ጆሳፋት ሸለቆ በክራንች ደረሰ። ለሦስት ቀናት በሸለቆው ውስጥ እግሮቿን በተቀደሰ ውሃ ውስጥ ነክሳ ስትጸልይ አደረች። በሶስተኛው ቀን፣ ያለ ክራንች እርዳታ እግሯ ቆመች።
- በአካባቢው ያሉ መንደሮች ከኢዮሣፍጥ ሸለቆ በሚመጣው ውሃ ላይ ምግብ ያበስላሉ። ከዚህ በኋላ ብዙዎችከጨጓራ በሽታ ተፈውሷል።
ለእነዚህ ተአምራዊ ፈውሶች ምስጋና ይግባውና በሺዎች የሚቆጠሩ ፒልግሪሞችን የሚስበው ቪኒትሳ ክልል ነው። እዚህ የሚገኘው የኢዮሣፍጥ ሸለቆ በእውነት የፈውስ ቅዱስ ምንጭ ያለው ድንቅ ቦታ ነው።
እንዴት ወደ ኢዮሣፍጥ ሸለቆ
የጆሳፍጥ ሸለቆ ከባክቺሳራይ ከተማ ሁለት ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ ይገኛል። ለሐጃጆች ዋና ማመሳከሪያ ሆኖ የሚያገለግለው እሱ ነው። በባክቺሳራይ አቅራቢያ "የዋሻ ከተማ" ቹፉት-ካሌ አለ። በጥንታዊው የቀብር ሥነ ሥርዓት መንገድ ላይ ከሄድክ፣ በኢዮሣፍጥ ሸለቆ ውስጥ ባለው ቅስት ውስጥ ራስህን በእርግጥ ታገኛለህ። በአንድ ወቅት፣ ከመቃብሩ መግቢያ ጀርባ፣ የሞግዚት መግቢያ በር ነበር። ሰዎች እነዚህን ቦታዎች ትተው ወደ ከተማዎች እና ምቹ መንደሮች መሄድ ስለጀመሩ በጥንታዊው የመቃብር ስፍራ መቃብሮችን የሚንከባከብ ማንም አልነበረም. አሁን እዚህ የሚታዩት ፒልግሪሞች እና ቱሪስቶች ብቻ ናቸው። የመቃብር ቦታው ከምዕራብ እስከ ምስራቅ በሙታን ከተማ ውስጥ ያልፋል. በሁለቱም በኩል የመቃብር ድንጋይ ያላቸው ጥንታዊ መቃብሮች አሉ. በሁሉም ሰሌዳዎች ላይ በዕብራይስጥ የተቀረጹ ጽሑፎች አሉ። አሁን ሙሉው የመቃብር ቦታ በሳር ሞልቷል, የመቃብር ድንጋዮቹ በሊያን ተሸፍነዋል. ይህ ሆኖ ግን የኢዮሣፍጥ መስቀል ሸለቆ ለተሳላሚዎች ሰላምና መረጋጋትን የሚሰጥ ሲሆን በየዓመቱ በመቶዎች የሚቆጠሩ አማኞችን እዚህ ይሰበስባል።
የካራይት መቃብር
በኢዮሣፍጥ ሸለቆ የሚገኘው ጥንታዊው የቀረዓታውያን መቃብር እስካሁን ሙሉ በሙሉ አልተመረመረም። በአንድ ወቅት አንድ ጥቅጥቅ ያለ ደን እዚህ ተገንብቶ በውስጡ ያሉት ዛፎች የማይጣሱ ተደርገው ይቆጠሩ ነበር። ካራያውያን እንዳይቆርጡ በጥንቃቄ ጠበቁዋቸው። ለዘመናት ግዙፎች እንዲህ ያለ አድናቆትበቀላሉ ተብራርቷል. ረዣዥም ዛፎች ለረጅም ጊዜ እንደ ጠቋሚዎች ይቆጠራሉ. የሞቱ ዘመዶች ብዙውን ጊዜ በዛፎች ሥር ተቀብረዋል. የሟቹ ነፍስ ከሞተ በኋላ ለ 40 ቀናት በዛፉ ቅርንጫፎች ውስጥ እንደሚገኝ ይታመን ነበር. በሌላ አነጋገር ዛፍን ማፍረስ ማለት ከአያት ቅድመ አያቶች ጋር፣ ከሥሩ ጋር ያለውን ግንኙነት ማጣት ማለት ነው። በተጨማሪም፣ በቅዱሳን ጽሑፎች መሠረት፣ ካራያውያን ይኖሩበት በነበረው መሠረት፣ ኦክ መለኮታዊ ዛፍ፣ የመለኮታዊ መገኘት ማስረጃ ነው። እስካሁን ድረስ፣ ከብዙ መቶ ዓመታት በፊት ጥቅጥቅ ያለ ደን እንደቆመ በካራይት መቃብር ላይ ምንም ዱካ አልቀረም።
የታሪክ ጥናት
የቀረራውያን ልዩ ዜና መዋዕል በመቃብራቸው ላይ በተቀረጸው የመቃብር ድንጋይ እስከ ዛሬ ድረስ በሕይወት የኖሩት በታዋቂ የታሪክ ጸሐፍት ዘንድ ብዙ ውዝግብ አስነስቷል። ትክክለኛውን የመቃብር ድንጋዮች ቁጥር እንኳን ለመመስረት የማይቻል ነው - አሃዙ ከ 5 እስከ 10 ሺህ ይለያያል. ይህ የሆነበት ምክንያት በካራይት መቃብር ላይ ከሚገኙት ሐውልቶች በተጨማሪ ለተጓዦች የተቀመጡ ብዙ ተጨማሪ ሳህኖች በመኖራቸው ነው. በመንገድ ላይ ሞተ. ብዙ የመቃብር ድንጋዮች ለረጅም ጊዜ ከመሬት በታች ተደብቀዋል, ስለዚህ የተቀበሩት ካራኤታውያን ቁጥር ጥያቄ አሁንም ክፍት ነው. በአንድ ወቅት ካራአታዊው ጸሐፊ እና አርኪኦሎጂስት ፊርኮቪች አቭራም ሳሚሎቪች የመቃብር ድንጋይ ላይ የተቀረጹትን ጉልህ ክፍሎች ሰብስበው አሳትመዋል። እነዚህ ህትመቶች በታሪክ ተመራማሪዎች እና በአርኪኦሎጂስቶች መካከል ብዙ አለመግባባቶች ተከትለዋል, ዋናው ይዘት የመጀመሪያው የቀብር ጊዜ ነበር. በአርኪኦሎጂስት ባሊካሽቪሊ የቅርብ ጊዜ ጥናት መሠረት፣ ጥንታዊዎቹ የመቃብር ድንጋዮች የተፈጠሩት በ956 ነው። የኢዮሣፍጥ ሸለቆ ብቻ ነው የሚለው(ሻርጎሮድ አውራጃ)፣ ማለትም የካራያውያን መቃብር፣ የበለጠ ዝርዝር ጥናትን ይፈልጋል።
